ضوابط و فاکتورهای مهم در تاسیسات ساختمان
تأسیسات مکانیکی ساختمان دربردارنده‌ی تجهیزات بهداشتی، تأمین آب و تعویض هوا، سیستم‌های سرمایش وگرمایش و همچنین استخر‌ها است. این تأسیسات از مهمات یک ساختمان است و بی‌توجهی به نکات قانونی و ضروری در اجرای آن ممکن است به راحتی آرامش و سکون را از افراد در آن ساختمان بگیرد.
فاکتور‌هایی در هنگام ارائه تاسیسات مکانیکی در یک ساختمان باید رعایت شود که عبارتند از اقلیم محیط، موقعیت آب‌وهوا، وضعیت معماری و طرح سازه، کاربری سازه از لحاظ مختلف، میزان استفاده از انرژی و صرفه‌جویی در آن، تجهیزاتی برای دسترسی به منابع آب، گاز و برق و هزینه‌های پروژه که افراد متخصص و حرفه‌ای در این زمینه، باید این موارد را در نظر داشته باشند.
اصول و ضوابط مهم
در تاسیسات مکانیکی ساختمان رعایت قواعدی برحسب قانون در انجام فرایند‌های طراحی، ارائه، استفاده و حفاظت، تعویض و کنترل و پایش تجهیزات گرمایشی، تهویه هوای مطبوع و فراهم‌سازی آب گرم مورد استفاده درون سازه، ضرورت دارد. در ادامه مقاله به نکاتی در این زمینه می‌پردازیم:
۱- تجهیزات مکانیکی یک سازه بایستی باتوجه به رعایت صرفه‌جویی و کاهش در مصرف و جلوگیری از اتلاف انرژی، طبق قانون و ضوابط مصرف نیرو و انرژی ارائه و در نهایت تعبیه شود.
در صورت مصرف بیش‌از حد نیرو، افرادی از مصرف این انرژی بی‌بهره می‌مانند. منبع نیروی برق، اتصالات مرتبط با آن و انشعابات سیم و کابل باید به تجهیزات و لوازمی که تحت نظر ضوابط قانونی است، متصل شود و همچنین راه‌اندازی سیستم‌های تنظیم الکتریک، باید با رعایت مقررات در زمینه تاسیسات برقی ساختمان‌ها ارائه و انجام گردد، در غیر این صورت ممکن است سانحه و آسیبی به سازه و یا افراد وارد گردد.
به کارگیری منبع ورود آب و خروج فاضلاب، انشعابات و اتصالات لوله‌های مسیر آب و فاضلاب و لوازم‌های مورد تایید قانون نیز باید با عمل‌کردن به قانون مرتبط به تأسیسات بهداشتی انجام شود. نصب منبع دستگاه‌های مربوط به گازرسانی، انشعابات و اتصالات لوله‌ی گاز به نیز باید طبق همین ضوابط اجرا گردد.
۲- به کارگیری اتصالات، سیم‌کشی‌ها و تعبیه لوازم و تاسیسات مکانیکی درون سازه‌ها بایستی به گونه‌ای انجام شود که به بخش‌های دیگر سازه از لحاظ پایداری، مقاومت و محل‌های ضدآتش و غیره صدمه‌ای وارد نکند، بنابراین این کار باید تحت نظر افراد با تجربه و حرفه‌ای با آگاهی به قوانین مرتبط با این زمینه انجام گردد.
لوازم مرتبط با تاسیسات مکانیکی سازه‌ها نباید در محیط‌های پرخطر و ناامن تعبیه گردند تا سازه و افراد دچار سانحه و آسیب نشوند. گسترش، تعویض یا تعمیرات ویژه در این تاسیسات نباید منجر به خرابی و ناامن شدن شرایط تاسیسات موجود دیگر بشود و یا با واردکردن حجم گرما و یا سرمای زیاد از حد بر تجهیزات موجود در سازه موجب آسیب به آن گردد.
تأسیسات به‌کار رفته در سازه‌های نو و همچنین سازه‌های قبلی بایستی تحت موقعیتی امن و بهداشتی حفاظت و استفاده شود، به بیانی دیگر هر مدت یک بار باید به کنترل و تنظیم آن پرداخت. تجهیزات و لوازمی که سوخت مایع یا گاز برای انجام کار خود استفاده می‌کنند، بایستی از لحاظ تعبیه در محیط‌هایی مرتفع از سطح دریا تست و امتحان شوند. در حقیقت این لوازم و تجهیزات باید کارکرد و کارایی خود را تحت هر شرایطی داشته باشند.
۳- عوض‌کردن کاربری ساختمان نیز باید زیر نظر همین ضوابط و قوانین انجام شود. این فرایند بر انتخاب و ارائه این تأسیسات اثرگذار بوده و باید تایید گردد.
این تعویض کاربرد سازه باید به گونه‌ای انجام گیرد که از لحاظ ایمنی، بهداشتی، کارکرد مناسب و هزینه‌های اقتصادی، آسیب و صدمه‌ای به سازه و تأسیساتش نرساند. صاحب یک سازه و یا نماینده‌ی قانونی آن باید به معمار و ناظر آن سازه، اسناد لازم و ضروری در شرایط فنی و کارکردی و همچنین نتایج تست هر یک از تجهیزات و متریال‌ها را ارائه دهد، تا افراد متخصص و ناظر از تناسب و کیفیت آن‌ها جهت انجام کار مورد نظر مطمئن شوند؛ لازم به ذکر است به کارگرفتن متریال‌ها و لوازم دست دوم، صدمه دیده و خراب ممنوع است چون عواقب بدی به دنبال دارد.
۴- در مسیر رشد و توسعه فرایند‌های اجرایی و همچنین هنگام اتمام کار، ناظر ساختمان موظف است متریال‌ها، لوازم و نحوه ارائه فنی کار را پایش و اسناد مربوط به نتایج فرایند کار را تهیه کند و در صورت تطبیق ارائه هر بخش از تاسیسات با ضوابط مربوط در این زمینه، بایستی در هر قسمت از روند کار و بررسی، مدارکی مهم را ثبت و تایید کند.
درصورتی که همه یا قسمتی از تاسیسات ارائه شده با ضوابط و قوانین تطابق نداشته باشد، ناظر سازه مورد نظر باید دستورالعمل‌های لازم را جهت اصلاح مشکل را ارائه دهد.
.jpg)
